Kleopatra'nın büstü. Berlin Müzesi |
Kleopatra (VII. Kleopatra, MÖ 69 - ö. 12 Ağustos MÖ 30) Ptolemaios (Ptolemy) hanedanın son üyesi son Mısır hükümdarıdır. Babalarının ölümü üzerine kardeşi ile birlikte tahta çıktı. Kleopatra, kardeşi XIII. Ptolemaios’un hem kardeşi ham karısıdır. Tarihte, bu tür iç evlilikler [1] hanedanlar veya soylu aileler arasında sıkça görülmüştür. Amaç ailenin saflığını korumak olabileceği gibi doğrudan politik de olabilir. Örneğin firavunlar aile içi prenseslerle evlenerek kan saflığını korumak istemişlerdir. Veya Ptolemaioslarda görüldüğü gibi taht veya mülk üzerinde hak iddia edenlerin; birliği bozmaması, ülkeyi veya mülkü parçalamaya kadar götürecek çatışmalara girmemesi için bulunmuş politik bir çare olabilir.
Bilindiği üzere, Ptolemaios hanedanlığı Mısırlı değildi onlar Yunan kültürü/Helenistik kültür içinde görülebilecek Makedonyalı bir hanedandı. Mısır’a hükmettikleri yıllar boyunca Mısır kültürü ile kendi Helenistik kültürlerini bağdaştırmaya çalıştılar. Serapis (Serapeum) tapınağında geliştirilen kült bu amaçla icat edilmişti. Yunanca konuşmaya devam ettiler. Mısır dilini öğrenen tek kişinin Kleopatra olduğu söylenir.
Kleopatra, baştan çıkarıcı, hırslı ve entrikacı kadın tipinin (Femme Fatale) Antik Çağ’daki en meşhur figürüdür. Yine de onun hakkında yazılanların belki de çoğunun önyargıyla kaleme alınmış yazılar olduğunu unutmamak gerekir. Kleopatra ile ilgili bilgiler Romalı tarihçi ve yazarlardan bizlere kadar ulaşmıştır. Onların da anlaşılır nedenlerle (!) Kleopatra’yı çok sevmedikleri açıktır.
Sezar’ın, Pompeius ile iç savaş yürüttüğü sıralarda Kleopatra da kardeşleri ile taht mücadelesine girmiş ve saraydan sürülmüştü. Sezar, Pompeius’u takip ederek Mısır’a geldiğinde saray görevlileri, Pompeius’un başını ona sunarak bu beladan kurtulmaya çalıştılar. Sezar, İskenderiye sarayında 21 yaşındaki Kleopatra ile tanıştı. Söylentiye göre bir halı içinde saraya girebilmiş ve Sezar’ın karşısına bu yolla çıkabilmişti. Kleopatra, Sezar’ı etkileyerek ondan kardeşlerine karşı destek aldı, XIII. Ptolemaios öldürüldü, kız kardeşi yakalandı, kendisi de diğer erkek kardeşi XIV. Ptolemaios ile evlenerek tahta çıktı.
Sezar ile Kleopatra’nın birlikte olduklarını biliyoruz. Çünkü bir müddet sonra Kleoptra’nın Sezar’dan bir oğlu olduğu ilan edildi. Kleopatra oğlunun ismini Kaisarion (Caesarion -